Sosyal Mesafeli Banka Kuyrukları

Salgın, virüs, maske, karantina, önlem, ellerimizle özdeşmiş dezenfektan kokusu ve nicesi… Pandemiye Özel Uzaktan Tatil isimli yazımda da bahsettiğim virüs konusunu gönül isterdi ki bir daha açmayayım bile. Lakin elden ne gelir, tüm sevimsizlikleriyle ıstarla yaşantılarımızın merkezinde kalmaya devam ediyor.

Tüm suçu 2020 senesine atmayı özellikle yeni yıla 1 ay kadar bir süre kalmış olmasından ve 2021’in daha korkutucu olma ihtimalinden dolayı doğru bulmasam da, senenin çok büyük bir kısmını Çin’den kalkıp, sokaklarımıza (hatta birçoğumuz için en iyi ihtimalle apartmanlarımıza) kadar gelmiş bu küçük yaratıkla savaşmaya çalışarak geçirdik. Zaman geçtikçe bunu yaşamımızın bir parçası haline getirmeye çalıştık. Kimilerimiz yeni hobiler edindi, kimilerimiz pasif-agrasif bir temizlik hastasına dönüştü, kimilerimizse yüksek seviye ekipmanlar kuşanıp, hayatta kalma oyunundaymış edasıyla deforme bir şekilde devam etti gündelik yaşamlarına.

Sosyal Mesafeli Banka Kuyrukları

Bu durumun getirdiği yaşamsal sancıları, virüse kapılanlar, çevresinde kapılmış insanlar olanlar ve 20 yaş altı ve 65 yaş üzeri insanlardan sonra en çok çekenlerimiz de hiç şüphesiz kalabalık ortamlarda işleri olanlar, o noktalarda zorunlu bulunmak zorunda olanlar oldu. Fakat özellikle bir tavsiyem var; siz siz olun, bugün yaptığım hatayı yapmayın. Haftanın ilk günü öğle arası sonrasında yoğun banka kuyruklarına girmeyin. Bu deneyim benim için hayatımdaki en kötü tecrübelerden biri olarak tarihe adını yazdı.

Tarif etmek gerekirse; mesafeli aralıklarla ilk aradığınızda ucunun nereye uzandığı öngöremediğiniz bir sıranın parçası olmak, sizden yalnızca birkaç saat alacak bir işlemmiş gibi görünebilir ama aslında o bekleyiş Einstein’ın görelilik kuramı yüzünden sizden bir çırpıda aylarınızı alıyor. Çaresizce sırama geçip adım adım ilerlerken uzaktan kapıyı ilk gördüğümde belirli aralıklarla girip çıkan güvenlik görevlisini fark ettim. Sesini duyamadığım bir mesafedeydim ama arada bir şeyler söylüyor ve sıranın çeşitli yerlerinden insanlar görevlinin yanına gidip bankaya giriyordu. O sırada bu durumun cevabını buldum. Banka, bekleyenleri içeriye çekilişle alıyordu.

En İyi Filmler | En İyi 10 Film

Yalnızca bankanın (ya da o şubenin) instagram hesabını takip edip, çekiliş fotoğrafını beğenip, yorumlarına 3 arkadaşını etiketlemen yeterli. Aslında bankalar bu şekilde harika birer influencer isimlerine dönüşebilir. Bunun yanı sıra, sıradakiler için de bu bekleyiş eğlenceli bir hal almış olur (ya da cinnet geçirenlerle dolar, karar veremedim). Biraz daha yaklaşıp kulaklığı çıkarmamla bunun sadece bireysel bankacılık – emeklilik gibi şeylerle ilgili sıkıcı, benim için değersiz bir prosedür olduğunu anladım tabi ki.

Sosyal Mesafeli Banka Kuyrukları

Küçük çekilişler olmasa da sırada ilginç anlara rastlamanız oldukça olası. Önünde ve arkasındakilerle muhabbet etmeye başlayan yaşlı grupları en sık rastlayacağınız şey olabilir. Kısa sürede torunlarının kariyerlerini fotoğraf destekli yarıştırıp, örgü tüyoları veren teyzeler ve siyaset ile gündem arasında çekişen amcalar olur genellikle bunlar. Eğer seçme şansım olsa her zaman teyzeleri tercih ederim bu pozisyonda, en azından dinlerken duymaktan ezberlediğin şeylerden farklı bilgiler edinebiliyorsun.

Stoa ve Stoacılık Nedir? | 5 Maddede Stoacılık Felsefesi ve Stoa

Bir başka rastlantı ise uzun zamandır görüşmemiş arkadaşlar / uzaktan akrabalar üzerine. Öyle önemli bir an ki, önceden sırada olan kişi ile yeni sıraya girecek olan kişinin yakınlık derecesini, sıradaki sona olan mesafesinden ölçebiliyorsun. Eğer zaten sıradaki kişi hatırı sayılır bir mesafeden sıranın başına yeni gelen kişiyle birlikte beklemek için dönüyorsa, sen de onlarla sıranın başına geçebilirsin. Çünkü teyzelerin muhabbetleri orada dönecek muhabbetler yanında tamamen değersiz kalıyor.

Sosyal Mesafeli Banka Kuyrukları

Bu liste benzer örneklerle daha uzayıp gidiyor ama bankada beklemenin düşüncesi bile saç beyazlatacak bir sıkıcılıkta olduğu için devamını getirmek pek de doğru gelmiyor. O yüzden bu berbat deneyimi berbat kılan o tatlı finali ile yazımı sonlandırayım. Uzun bekleyişimin ardından sıra bana gelip vezneye geçtim, yapmak istediğim işlemi ruhunu evde bırakıp gelmiş görevli ablaya anlattım ve bana dedi ki: ‘Bu işlemi bankamızın müşteri hizmetlerini arayarak da yapabilirdiniz beyefendi.’ Hoşça kalın…

Bizi Twitter’da takip etmek için tıklayınız.

Tavsiye İçerik

Afrodit Kimdir? 10 Maddede Aşk Tanrıçası Afrodit

Bu içerik 11270 kez okunmuştur

Fatih Aras

Yazmaktan daha çok çizer bir resim öğretmeni adayı.

Konuk Yazarımız Haldun Aydıngün’ün 21. Yüzyılda Sol İdeolojinin Hedefi: Eşitlik yazısı;

1990’ların başında Sovyetler Birliği dağıldığı zaman sol ideolojinin de onunla birlikte ortadan kalktığı ve yerine üretim araçlarının devletin elinde olmadığı ve pazarın her türlü dengeyi “kendi kendine” sağladığı bir dünya düzeni geldiği çok konuşulmuştu. Bu yeni ideolojinin adına “Neo-Liberalizm” deniyordu. Açıkçası o günleri yaşayan ve devletçi üretim modellerinin göstermiş olduğu akıl almaz boyuttaki verimsizliklerden ve zararlardan, bu üretim birimlerinin siyasiler tarafından “arpalık” olarak kullanılmasından bıkmış olan benim neslim Neo-liberalizme fena sarılmıştık. Bir telefon alabilmek için 13-17 yıl beklenen, otomobil bile denemeyecek Şahin için bekleme süresinin 13 ay olduğu bir ülkede büyüyünce bu tepkimiz son derece akla yakın geliyordu.

21. Yüzyılda Sol İdeolojinin Hedefi: Eşitlik

Aradan yaklaşık 30 sene geçip de Neo-liberalizm denen yaklaşımın ne olduğu iyice ortaya çıktıktan sonra günümüzde bütün dünyada bir tepki dalgası (bir tür dip dalgası) gelişmeye başladı. Ama 21. Yüzyıl için solun ideolojisinin nasıl bir şey olması gerektiği, solun 21. Yüzyılda neyi hedeflemesi gerektiği hakkında herkesin üzerinde anlaşabildiği bir fikir ortada yok gibi durmaktadır. Bu nedenle ben de ideolojinin temel hedefini kendimce ortaya koymak istedim:

21. Yüzyılda sol ideolojinin neyi hedeflemesi gerektiğini tek bir sözcükle belirtmek istiyorum:

“EŞİTLİK”

Tek bir kelime! Söylemesi çok kolay ama gerçekleştirmesi aynı oranda kolay değil, hatta mümkün olmayacak kadar zor! Ve eğer sağlanabilirse korunması ise hiç ama hiç kolay değil.

(Kapitalist sistemi ise gene tek bir sözcükle açıklayabiliriz: EŞİTSİZLİK!)

Konuyu inceleyebilmek için öncelikle eşitlikten söz ettiğimiz zaman bu kavramın içi boş bir sözcük olmayıp, neleri kapsadığına iyice bakmamız ve her farklı açılımının elde edilmesi için neler yapmamız gerektiği üzerinde düşünmemiz gerekiyor.

Irklar ve Cinsler (içinde EŞİTLİK)

Toplum içinde yaşayan her bireyin ırk, din, dil, kadın, erkek ve cinsel oluşumları (tercihleri değil!) nedeni ile ayrımcılığa uğramayacağı bir sosyal yapı solun hedefi olmalıdır. Çünkü bu saydıklarımızın hiçbirine, bunlara LGBT başlığı altına girenler de dahil olmak üzere, kişi kendisi karar verememekte ve doğuştan üzerine sosyal ya da genetik olarak konmaktadır. Kimseye doğumundan önce kadın mı erkek mi olmak istediği, eşcinsel bir yaşamı tercih edip etmeyeceği ya da hangi dine mensup bir aileye doğmak istediği sorulmamaktadır. Bu saydığımız parametreler üzerinden herkesin herkesi kendine eşit göreceği bir toplumda kişiler kendi üretimsel yeteneklerini toplumun hizmetinde “tam ve kayıpsız” kullanacakları için herkesin topluma katkısı en üst düzeyde olacak ve toplum bu nedenle çok daha ileriye gidecektir.

Gençler ve Yaşlılar – Nesiller arasında EŞİTLİK

Toplumda yaşlılara saygı gösterilmesi gerektiği kültürümüzün (ve aslında Doğu kültürlerinin) en önemli ve üzerinde en az tartışılan özelliklerinden birisidir. Bunun aynen bu şekilde olması gerektiği neredeyse evrensel düzeyde kabul görmektedir. Ancak bir bireye sırf bu dünyada daha uzun süredir bulunduğu için artan oranda saygı gösterilmesi ve bu nedenle toplumsal karar mekanizmalarında daha fazla söz sahibi olması, toplumsal dinamizm körelten, toplumun hızlı bir şekilde ilerlemesini engelleyen temel yaklaşımlardan birisidir. Oysaki eşitliğin tam olarak sağlandığı ve liyakatın esas alındığı bir toplumda bu dünyada daha uzun süredir yaşayan birisi deneyim olarak daha kısa süredir yaşayan başka birinden daha ilerde olacak (daha fazla deneyime sahip olacak) ve saygıyı (tecrübesinden dolayı doğal olarak) zaten hak edecektir.

Kısacası yaşlıların saygıyı çalışarak ve hak ederek kazandıkları bir toplum çok daha yaşanabilir olacaktır.

Çok yaşlanıp bakıma muhtaç derecede yaşlanan bireylerin toplum tarafından bakılması ise sadece insani bir dayanışma değil, o sırada genç olan insanların da yarınlarından kaygı duymadan, güven duyarak tüm enerjilerini işlerine vermelerini sağlayacak en temel araçlardan birisidir.

Sağlık Hizmetlerinde EŞİTLİK

(Herkese kaliteli ve bedava sağlık hizmeti sağlanması)

Bir toplumda bazı bireylerin sırf paraları olduğu için en iyi sağlık imkanlarından yararlanırken, diğerlerinin bu imkanlara ulaşamadıkları için yaşamlarını erken tüketmeleri en kabul edilmez bir durum olmalıdır. Bu nedenle toplumun her bireyini kapsayacak şekilde bir sağlık sistemi 21. Yüzyılda gelişmiş bir toplumun en önemli özelliği olmak zorundadır.

Neo-liberalizmin etkileri ile gelişmiş batı ülkelerinde bu konuda geçmişte kazanılmış haklar yavaş yavaş erimektedir. Örneğin, en iyi sağlık sistemine sahip İngiletere’de bile NHS’in (NHS National Health Service (Ulusal Sağlık Hizmeti) bütçesi tırpanlanırken özel sağlık hizmetleri (yani ödemenin hastalar –ya da müşteriler- tarafından yapıldığı sistemler) hızla artmaktadır. Amerika’da ise durum ciddi ciddi vahim boyutlardadır.

Batı dünyasında yeni yükselen sosyalist dalganın en önemli sloganlarından birisi de bu konuyu kapsamaktadır. EŞİTLİK’in öne çıkarıldığı bir ülkede en önemli konulardan birisi de sağlık hizmetlerinde tüm topluma eşit ve iyi düzeyde servis verilebilmesidir..

21. Yüzyılda Sol İdeolojinin Hedefi: Eşitlik

Eğitimde EŞİTLİK

Herkese kaliteli ve bedava eğitim imkanı sağlanması

Bir toplumun yarınında da eşitliğin var olması ve toplum bireylerinin tüm potansiyelinin toplum yararına tam olarak kullanılması hedefleniyorsa mutlaka ama mutlaka herkesin eşit ve kaliteli eğitim olanaklarına sahip olması gerekmektedir.

Tersi olduğu zaman, yani parası olanların en iyi eğitimi satın alabildikleri zaman, parası olanların çocukları diğerlerine göre çok daha iyi yetişeceği için liyakata önem veren bir toplumda bile diğerlerine oranla daha yüksek mevkilere gelecekler, karar mekanizmalarında daha fazla yükselecekler ve birkaç nesil içinde tam bir oligarşi oluşturmaya (Yani hep aynı sınıftan insanların yönetimde olduğu bir düzen oluşturmaya) başlayacaklardır. Toplumdaki eşitliği bundan daha kötü bozacak, başka bir uzun süreli gelişme olamaz.

Adalet ve İfade özgürlüğü konularında EŞİTLİK

Şu anda yurdumuzda acısını en çok çektiğimiz konular üzerine hemen her kesimden pek çok insanın şikayeti bulunuyor. Bu konular üzerinde ben bir söz söylemeyeceğim. Ama bu iki konu gelişkin batı ülkelerinde en önemli sorunları oluşturmazken, ilk dört konu toplumlarda önemli bir gerilemeye işaret ediyorlar.

Yukarıdaki konularda eşitliğin tesis edilebilmesi için özel mülkiyetin ortadan kaldırılması, ya da Sovyetler tarzı bir diktatörlük yaratılması kesinlikle gerekmiyor. Bilinçli bir toplumun bu hedeflere tam olarak ulaşması çok zor bile olsa bu önceliklere ulaşmak için yola çıkılması çok daha yaşanır, daha demokratik bir ülke olma yolunda ilerleyecektir.

Haldun Aydıngün’ün bir önceki yazısını okumak için tıklayınız.

Bizi Twitter’dan takip etmek için tıklayınız.

Tavsiye İçerik | İlk Yazımız

Tufan Nedir ? Tufan’ın Tarihi ve Toplumlardaki Yeri

Bu içerik 523 kez okunmuştur

WİKİKÜLTÜR

2019 Haziran ayında Paylaşmaya Değer Bilgiler! mottosuyla faaliyetlerine başlayan “wikikultur.com”, kendisine koymuş olduğu büyük hedefler doğrultusunda ilerleyen bir kültür/sanat içerik platformudur. Amacı; üretilmiş sanatı, kültürel faaliyetleri, müzik, sinema, edebiyat vb. alanlardaki ilgili haberleri ve içerikleri tarafsız, kimi zaman eleştirel boyutlarla sizlere sunmaktır.

Amerikan Rüyasının Sonu Geldi

Amerika’daki orta sınıfın yaşantısına bir zamanlar bütün dünya (haklı olarak) imreniyordu. Çünkü bir fabrika işçisi filmlerde gördüğümüz iki katlı, bahçeli evlerde oturabiliyor, eşi çalışmasa da iki çocuğunu yüksek öğrenime gönderebiliyor, kendine ait bir arabası olabiliyordu.
Bu rüyanın nasıl sağlanmış olduğu oldukça ilginç, bir siyaset tarihi konusu.  Ancak günümüzde söz konusu rüyanın tamamen bittiğini çok farklı yerlerden görebiliyoruz. Bunlardan bir tanesi de Social Progress Index (www.socialprogress.org). Bu çalışmada ülkeleri Gayri Safi Milli Hasıla gibi bir, iki parametre ile değil, 60 civarında farklı parametre ile ölçüp 163 ülkenin yıldan yıla gidişatını takip ediyorlar, ayrıca ülkeleri de birbirleriyle karşılaştırıp bir liste hazırlıyorlar. Çalışma 2011 yılında bir grup Nobel ödüllü ekonomistin gayretleriyle başlamış ve her yıl bu ölçümleri yapmışlar.

Amerikan Rüyasının Sonu

Youtube’de uzun zamandır takip ettiğim Prof. Dr. Richard Wolff bu çalışmada üç ülkenin net olarak gerilediğini (Yani sadece ülkeler arasındaki sıralamada değil, kendi puanının da azaldığını) aşağıdaki videoda anlatıyor;  Bu ülkeler: Macaristan, Brezilya (ve) Amerika Birleşik Devletleri
Prof Wolff bu gerilemenin nedenleri incelerken bazı ilginç verilerin de altını çiziyor. Örneğin, Çalışmada ABD 163 ülke arasında üniversitelerinin kalitesi açısından “1”. sırada yer alırken, temel eğitime erişim hakkı açısından “91” sırada yer alıyor.
Benzer bir şekilde ABD Tıbbi teknolojiler konusunda dünyanın en ileri ülkesiyken ancak vatandaşlarına sağladığı kaliteli sağlık hizmetlerine erişim açısından “97” !!! (Türkiye 95’inci.).

Savaş sonrası orta sınıf Amerikalıların yaşamı (Beyaz olanlarının tabii ki) gerçekten dünyada benzeri olmayan bir standarttaydı

Bu verilerin anlamı zengin ve imkanı olan en iyi sosyal gelişme imkanlarına ulaşabilirken geniş halk kitleleri 3. Dünya koşullarında yaşama zorunda bırakılıyor. Eğer İngilizce’niz yetiyorsa bu kısa videoya göz atmanızı öneririm. Ayrıca www.socialprogress.org’da çok ilginç veriler var. Mutlaka bir karıştırın. Temel raporlarına erişim için kar amacı gütmeyen bu kuruluş belli bir bağış istiyor ama yeterince kurcalarsanız çok ilginç verilere ulaşabiliyorsunuz.

Prof. Ricahard Wolff’un konuşması:

Yazar: Haldun Aydıngün

Bu içerik 305 kez okunmuştur

WİKİKÜLTÜR

2019 Haziran ayında Paylaşmaya Değer Bilgiler! mottosuyla faaliyetlerine başlayan “wikikultur.com”, kendisine koymuş olduğu büyük hedefler doğrultusunda ilerleyen bir kültür/sanat içerik platformudur. Amacı; üretilmiş sanatı, kültürel faaliyetleri, müzik, sinema, edebiyat vb. alanlardaki ilgili haberleri ve içerikleri tarafsız, kimi zaman eleştirel boyutlarla sizlere sunmaktır.